Dieta raw – szczegółowy przegląd, zasady i wpływ na zdrowie
Powszechnie zaleca się, aby codziennie spożywać co najmniej pięć porcji świeżych owoców i warzyw. Niemniej jednak, czy jesteś w stanie sobie wyobrazić jedynie spożywanie surowych produktów roślinnych, nieprzetworzonych mięs i innych artykułów spożywczych? Gdy spojrzysz na dietę raw, również znaną jako witarianizm, zrozumiesz, że to właśnie jest jej główna koncepcja. Ta dieta opiera się na spożywaniu jedynie surowych, nieprzetworzonych produktów żywnościowych, co sprawia, że jest to bardzo restrykcyjny model diety. Warto wspomnieć, że istnieje wiele odmian tej diety, a do tej pory nie ustalono jednej oficjalnej definicji.
Na liście produktów dopuszczalnych w diecie raw znajdują się surowe owoce, warzywa, grzyby, orzechy, ziarna oraz nasiona roślin strączkowych po namoczeniu. Dieta ta może zawierać również suszone owoce, napoje roślinne jak na przykład napój migdałowy, surowe masła orzechowe oraz oleje roślinne tłoczone na zimno takie jak oliwa z oliwek. Możliwość modyfikacji diety raw pozwala na łączenie jej z innymi podejściami do żywienia. Przykładowo, dieta może przyjąć formę owolaktowegetariańską, wegańską bądź wszystkożerną. W diecie surowej często wykorzystuje się także surowe jaja, mięso i ryby.
Produkty spożywcze klasyfikowane jako surowe to te, które nie były podgrzewane powyżej temperatury 40-48°C, co jest wartością uznawaną za punkt krytyczny denaturacji, czyli nieodwracalnej zmiany struktury białek. Takie produkty nie powinny być też poddawane procesom rafinacji czy pasteryzacji, które mogą prowadzić do dalszych nieodwracalnych zmian w strukturze białek. Ale na diecie surowej dopuszcza się stosowanie takich metod przygotowania żywności jak: wyciskania soku, miksowania, odwadniania, moczenia czy kiełkowania. Te procesy zmieniają konsystencję produktu, ale nie wpływają na jego strukturę białkową.
Są jednak pewne produkty, których należy unikać na diecie raw. Są to m.in. gotowane warzywa, owoce, mięso, produkty zbożowe takie jak makaron, ryż, kasza, chleb, mąka, rafinowane oleje, pasteryzowane soki, pieczone i smażone produkty, sól kamienna, kawa, herbata i alkohol. Jednym z głównych atutów diety surowej jest brak w niej wysoko przetworzonej żywności oraz fast-foodów.
Badania opublikowane w The Journal of Nutrition w 2005 roku analizowały wpływ diety raw na poziom cholesterolu i homocysteiny we krwi. Osoby na diecie raw charakteryzowały się niższym stężeniem cholesterolu całkowitego i triglicerydów we krwi. Niestety, badania wykazały również obniżony poziom „dobrego” cholesterolu HDL oraz wzrost poziomu homocysteiny, która jest czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Ponadto, długotrwałe stosowanie diety raw prowadzi do istotnego obniżenia poziomu witaminy B12.
W innym eksperymencie badano wpływ diety raw na masę ciała i zaburzenia miesiączkowania. Badania te jednoznacznie pokazały, że długotrwałe stosowanie diety surowej prowadzi do znaczącej utraty masy ciała – o 9,9 kg u mężczyzn i 12 kg u kobiet. U 14,7% mężczyzn i 25% kobiet stwierdzono wartość BMI poniżej normy.
