Charakterystyka i zastosowanie różeńca górskiego w medycynie naturalnej
Różeńec górski to mała roślina, która przetrwała trudne warunki górskie, zabarwiona na czerwono, żółto lub zielono. Jest znana przez swój różaną wonność jej kłącza oraz cenne substancje, które zawiera. Substancje te mają działanie przeciwlękowe, antydepresyjne i poprawiające wydolność fizyczną i mentalną. Istotne jest także to, jak skutecznie korzystać z prozdrowotnych składników zawartych w różeńcu górskim i dlaczego nie powinno się go spożywać po zmierzchu.
Różeńec górski (Rhodiola rosea L.), inaczej nazywany złotym lub arktycznym korzeniem, jest rodzajem rośliny należącej do rodziny gruboszowatych. Ta roślina występuje nie tylko na obszarach górskich Ameryki Północnej, Europy i Azji, ale również można ją spotkać na terenie Sudetów i Karpat w Polsce. Ze względu na jej dobroczynne właściwości, jest szeroko stosowana w ziołolecznictwie i naturoterapii.
Roślina ta ma grube, sztywne liście i małe kwiatki o zielonkawym, ciemnożółtym lub karminowym zabarwieniu. Mimo, że nie ma wiele wspólnego z różą, jej dolna łodyga wydaje różany zapach po starciu na tarce. Leczniczym surowcem różeńca górskiego jest kłącze i korzenie, ponieważ tam znajduje się najwięcej substancji ważnych dla zdrowia człowieka. Najważniejsze z nich to rosavina i rodiolozyd, które są obecne we wszystkich wyciągach z kłącza tej rośliny. W złotym korzeniu występują także inne wartościowe związki, takie jak p-tyrosol, flawonoidy, fitosterole, fenolokwasy, katechiny czy proantocyjanidyny.
Właściwości lecznicze arktycznego korzenia były znane już dawno temu lekarzom medycyny wschodniej. Jednak dopiero 100 lat temu udało się naukowo potwierdzić, że ta roślina ma pozytywny wpływ na samopoczucie człowieka. Obecnie różeńec górski jest stosowany jako suplement diety poprawiający odporność na stres oraz wydolność fizyczną i umysłową. Niektórzy naukowcy uważają, że ta roślina może nawet zapobiegać rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera.
Wyciągi z różeńca górskiego są często stosowane przez osoby pragnące poprawić swoją jakość życia poprzez złagodzenie skutków stresu. Substancje zawarte w arktycznym korzeniu mają właściwości przeciwlękowe, relaksujące i przywracające równowagę psychiczną.
Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że obecne w różeńcu górskim pochodne kwasu cynamonowego i tyrozolu obniżają poziom kortyzolu (hormonu stresu) w organizmie. Stabilizują także nastrój poprzez harmonizację stężenia innych substancji chemicznych w mózgu. Działanie różeńca górskiego jest najbardziej efektywne u osób o niskiej odporności na stres.
Suplementowanie wyciągu z kłącza różeńca górskiego może być również pomocne dla osób z depresją. Naukowcy z Uniwersytetu w Pensylwanii twierdzą, że jest on niemal równie skuteczny w terapii tej choroby jak tradycyjne antydepresanty, ale powoduje mniej skutków ubocznych. W badaniu przeprowadzonym przez nich, około 60 osób z łagodną do umiarkowanej depresją przez 12 tygodni otrzymywało jeden z trzech preparatów: wyciąg z różeńca górskiego, sertralinę lub placebo. W rezultacie okazało się, że osoby przyjmujące sertralinę (chemiczny antydepresant) miały o 1,9 razy większe szanse na zmniejszenie objawów depresji (w porównaniu z placebo), natomiast pacjenci przyjmujący wyciąg z arktycznego korzenia mogli liczyć na zmniejszenie objawów choroby o 1,4 razy. Co więcej, naukowcy zaobserwowali, że naturalny preparat wywołuje znacznie mniej skutków ubocznych niż tradycyjny antydepresant. Mdłości i zaburzenia funkcji seksualnych zgłaszało ponad 2/3 badanych, którzy przyjmowali sertralinę, tymczasem tylko 30% uczestników badania przyjmujących wyciąg z różeńca górskiego skarżyło się na takie dolegliwości. Na podstawie wyników tego badania uznaje się obecnie, że różeniec górski może być pomocny w terapii łagodnych i umiarkowanych zaburzeń depresyjnych.
