Nalewka z pigwy: Polski napój wzmacniający zdrowie serca i układu pokarmowego

Pigwówka, czyli nalewka z pigwy, jest jednym z najbardziej cenionych polskich trunków. Podczas toastowania „za zdrowie” warto wiedzieć, że ta wyjątkowa nalewka ma unikalne właściwości prozdrowotne, które wynikają z jej składu. Owoce pigwy, choć nieco zapomniane, oferują liczne korzyści dla naszego zdrowia. Zobaczmy, jakie są to zalety i jak przyrządzić tę wyjątkową nalewkę we własnym domu.

Nalewki owocowe to esencja dobrodziejstw płodów natury zamknięta w alkoholu. Są one popularne nie tylko ze względu na swój przyjemny smak, ale także dlatego, że od setek lat służą jako naturalne lekarstwo – tak samo jak nalewka z pigwy.

Pigwa pochodzi z Azji Mniejszej, wschodniej Arabii, Iranu i Zakaukazia. To drzewo osiąga nawet 5 metrów wysokości i daje jabłkowate owoce o cierpkim smaku. W starożytności trafiło do Krety, stamtąd do Grecji i Rzymu, a następnie do Francji i Anglii. W średniowieczu dotarło również do Polski, gdzie zyskało uznanie w arystokratycznych ogrodach jako ozdobny krzew. Wkrótce po tym nasi przodkowie odkryli, jak wykorzystać te aromatyczne owoce, tworząc pigwówkę – polski specjał ceniony na całym świecie.

Mimo to, uprawa pigwy jest dzisiaj działalnością niszową – w 2020 roku na świecie wyprodukowano niecałe 700 tysięcy ton owoców. Najwięcej zajmują się tym Turcja, Chiny i Uzbekistan, natomiast w Europie, w tym w Polsce, uprawa pigwy ma charakter hobbystyczny. Drzewa pigwy często rosną obok jabłoni i gruszy w owocowych sadach.

Aromat owoców pigwy posłużył za inspirację dla wielu trunków. Na Bałkanach słodkie, dojrzałe owoce służą jako podstawa do produkcji destylatu o zawartości alkoholu od 42 do nawet 60%. W Alzacji i Szwajcarii popularne są natomiast słodsze likiery. Polska nalewka z pigwy powstaje przez macerację świeżych owoców w spirytusie lub wódce. Proces ten trwa kilkanaście tygodni, podczas których składniki odżywcze owoców przenikają do alkoholu. Często dodaje się też cukier. Gotowa nalewka zawiera około 35% alkoholu i ma wyrazisty, słodki smak.

Właściwości zdrowotne pigwówki wynikają z zawartości substancji chemicznych obecnych w owocach. Już od setek lat w medycynie ludowej owoce pigwy są stosowane do leczenia niestrawności i wrzodów żołądka. Jest to potwierdzone przez współczesną naukę, która na podstawie badania przeprowadzonego w 2012 roku przez irańskich naukowców stwierdziła, że ekstrakt z owoców pigwy jest bogaty w fenole i pektyny. Te substancje łagodzą stany zapalne i redukują wielkość wrzodów.

Badanie węgierskich naukowców z 2013 roku wykazało, że miąższ i skórki pigwy są szczególnie bogate w kwasy kafeolikwinowe, rutynę oraz glikozydy flawonolowe, takie jak kaempferol. W sumie w owocach pigwy znaleziono aż 26 różnych polifenoli. Sugeruje się, że mają one zbiorczy efekt przeciwzapalny i korzystnie wpływają nie tylko na układ pokarmowy, ale także na alergie i mogą hamować rozwój zmian nowotworowych.

Pakistańscy naukowcy w 2018 roku porównali skład kilku odmian pigwy. Okazało się, że obecne w miąższu związki fenolowe mają silne działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwalergiczne i przeciwbakteryjne.

Nalewka z pigwy to nie tylko smaczny trunek o wyjątkowym aromacie. Jest polecana jako wsparcie dla układu pokarmowego, zarówno po przejedzeniu, jak i w przypadku poważniejszych problemów gastrycznych związanych ze stanami zapalnymi. Regularne spożywanie niewielkich ilości nalewki po posiłkach łagodzi mdłości, pobudza metabolizm i może pomagać w odchudzaniu.

Pigwówka może również wzmacniać odporność. W sezonie jesienno-zimowym działają rozgrzewająco, odkażająco i przeciwzapalnie. W czasie przeziębienia może poprawiać samopoczucie i łagodzić kaszel. Dodatkowo, wysoka zawartość witaminy C i rutyny wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy. Spożywanie pigwy pod różnymi postaciami, w tym pigwówki, może chronić przed nadciśnieniem, chorobami serca i zaburzeniami krążenia. Istnieją również podejrzenia, że konsumpcja pigwy obniża ryzyko rozwoju raka.